Doğum Lekesi Nedir? Doğum Lekesi Nasıl Geçer?
Bebekler bazen belli belirsiz bazen de yoğun renkte doğum lekesi ile doğabilir. Bu lekeler bazen de doğarken değil ilk haftalarda ortaya çıkabilir. Bebek cildinde doğarken oluşan çoğunlukla zararsız renk değişikliği olan lekeler, yüzde ya da vücudun herhangi bir yerinde oluşabilir. Bebeklerde doğum lekesi ne zaman geçer, oluşan lekenin türüne göre değişkenlik gösterir.
Doğum Lekesi Nedir
Farklı renk ve boyutta olabildiği gibi görünüm ve şekil bakımından da farklılık gösteren doğum lekesi kalıcı olabildiği gibi zaman içinde büyüme de gösterebilir ya da tamamen kaybolur. Doğum lekelerinin çoğu her ne kadar zararsız olsa da bazen altta yatan bir tıbbi duruma işaret de olabilir. Doğum lekesi neden olur, tıbbi açıdan açıklaması olsa da halk arasında yanlış inanışlar vardır.
Bu yanlış inanışlardan biri; hamileyken izin alınmadan tüketilen yiyecekler olması yanı sıra anne adayının aşermeleri şeklinde de sıralanabilir. Bu lekeler, anne adayının yaptığı ya da yapmadığı bir şeyden oluşmaz. Doğum lekelerinin nedeni tam olarak bilinmese de bazıları için genetik kaynaklı olduğu söylenebilir. Damarsal sebeplerin neden olmasının yanı sıra pigment yoğunluğu sebebi ile de oluşabilir.
Doğum Lekesi Neden Olur?
Damarsal doğum lekeleri daha çok ciltte kan damarlarının herhangi bir nedenden dolayı farklı oluşması ile ortaya çıkar. Bir alanda bulunan fazla kan damarı olabilir ya da bir ya da birden fazla kan damarının daha geniş olması bu duruma örnek olarak verilebilir. Damarsal doğum lekeleri türleri aşağıdaki gibidir:
- Somon Lekeleri
Kırmızı doğum lekesi ya da pembe lekeler şeklinde oluşan bu lekeler daha çok gözler arasındaki bölgede, göz kapaklarında ya da boynun arkasında meydana gelir. Somon lekeleri bazen kendiliğinden solması ile bilinir ve tıbbi bir müdahale gerektirmeyen lekeler arasında bulunur.
- Hemanjiyomlar
Halk arasında çilek lekesi bilinir. Pembe, mavi ve parlak kırmızı renkte oluşabilir. Kol, bacak, baş ya da boyunda oluşan bu lekeler, küçük boyutlarda ve düz şekilde olabilir. Bebeğin hayatının ilk aylarında hızla büyüyebilir. Gerekli görülmesi durumunda doktor, tedavi yöntemine gidebilir. Tedavi kararı genellikle hızlı büyümesi ve bebeğin gelişimini etkileyen bölgelerde olması nedeni ile alınır. Bunun dışında bu tür lekeler ergenliğe kadar kaybolur.
- Şarap Lekesi
Derinin altında olan kan damarlarının anormal gelişimi nedeni ile meydana gelir. Çoğunlukla yüzde ve boyunda oluşur. Bu lekeler, pembe ya da kırmızı renkte meydana gelebilir ve zaman içinde koyu kırmızı ya da mor renge dönüşebilir. Zamanla solmayan bu lekeler tedavi edilmemesi durumunda koyulaşabilir.
Doğum lekesi ayrıca pigment nedeni ile de oluşabilir. Pigment, ciltte doğal olarak bulunur ve deriye doğal rengini veren bir kimyasal olur. Ciltte bir alanda fazla pigment hücresi bulunması halinde ise vücutta leke oluşabilir. Pigmente bağlı doğum lekeleri türleri de aşağıdaki gibidir:
- Benler
Tıp dilinde konjenital nevüs olarak bilinen benler; pembe, açık kahverengi ya da siyah renkte meydana gelebilir. Farklı büyüklükte olabildiği gibi aynı hizada da oluşabilir. Çoğunlukla yuvarlak olan bu lekeler, yüzde ya da vücudun herhangi bir yerinde olabilir.
Benlerin bazısı kendiliğinden kaybolurken bazısı ise kalıcı olur. Kişinin yaşı kaç olursa olsun benin boyutu ya da şekli değişir ise bu durum cilt kanseri habercisi olabileceği için takip edilmesi gerekir.
- Sütlü Kahve Lekeleri
Sütlü kahve lekeler oval şekilde olur. Soluk kahverengi renge sahip olmaları sebebi ile Fransızca Café au lait olarak isimlendirilir. Kişinin ten renginin koyu olması durumunda oluşacak lekeler de daha koyu olur. Doğumda oluşabildiği gibi doğumdan sonra da meydana gelebilir. Boyut olarak büyüse de zaman içinde genellikle solan lekelerdir.
- Moğol Lekeleri
Genellikle koyu tenli kişilerde görülen bu lekeler, kabarık değildir. Zararlı olmayan bu lekeler, mavimsi gri renkte olur ve bu lekeler genellikle morarma ile karıştırılır. Sırt ve kalçalarda görülen Moğol lekeleri dört yaşına kadar kaybolur.
Doğum Lekesi Nasıl Geçer
Özellikle kahverengi doğum lekesi nasıl geçer sorusu pek çok insan tarafından sorulur. Çoğu lekeler zararsız olup tedavisi gerektirmez. Hemanjiyomlar ve Moğol lekeleri ile somon lekeleri genellikle kendiliğinden geçer; ancak bazı lekeler, görünümleri nedeni ile kişiye rahatsızlık verebilir. Doğum lekesi her ne olur ise olsun cilt kanseri gibi hastalıklara risk oluşturabilir. Bu neden ile dermatolog tarafından izlenmesi gerekir.
Tedavi olarak günümüzün teknolojik imkânları ile lazer tedavisi düşünülebilir. Şarap doğum lekesi için çoğunlukla lazer tedavi kullanılır. Önemli ölçüde hafiflemesini sağlar ve lekeyi az görünür hale getirebilir. Bu tür tedaviler için öncelikle dermatolog ya da cerraha başvurmak önem taşır. Bebeklik döneminde lazer tedavi uygulanması başarılı sonuçlar doğurur. Lazerle doğum lekesi sildirme fiyatları merkezine ve doktoruna göre değişkenlik gösterir.
Bebeklik dönemi dışında büyük çocuklar ve hatta yetişkinlerde de kullanılabilir. Birkaç seansa ihtiyaç duyulan lazer tedavisinde lokal anestezi yapılabilir. Bu tedavi genellikle kalıcı sonuçlar vermesi ile bilinir ve tedavi sonrasında geçici olarak şişme ya da morarma oluşabilir

Bir başka tedavi yolu olan beta-blokerler ise genellikle yüksek tansiyon hastalarında kullanılır. Hemanjiyomlar yani çilek lekesi şeklinde olan lekeler için kullanılan bu yöntem, lekenin boyutunu ya da görünümünü azaltmak amacı ile tercih edilir. Kan damarlarının daralması ve kan akışının azaltılması ile çalışır. Bu durum da lekelerin yumuşamasını ve solmasını meydana getirir.
Kortikosteroidler ise ağızdan alınan ya da doğrudan leke üzerine enjekte edilen ilaçlar olur. Bu yöntemde de kan damarlarının boyutu küçültülür ve böylelikle lekenin görüntüsü azaltılabilir. Derin olan hemanjiyomlar ya da büyük benlerin olması durumunda cerrahi müdahale uygulanabilir. Vücutta lekeler için uygulanan cerrahi müdahaleler de hastaneye yatılmaz. Poliklinikte ya da dermatoloğun muayenehanesinde de müdahale gerçekleşebilir.
Lokal anestezinin uygulanmasının ardından lekeyi çıkarmak için neşter kullanılır. Lekenin boyutuna göre uygulama gerçekleşir. Lekenin büyük olması durumunda birkaç seans ile leke, bölümler halinde çıkartılır. Cerrahi müdahale ile leke çıkartılsa da kalıcı iz oluşmaması için doku genişletme prosedürü devreye girer. Bu yöntem ile lekenin yanında yer alan sağlıklı deri altına balon yerleştirilir. Bu uygulama ile yeni ve sağlıklı bir dokunun büyümesi beklenir. Doğum lekesi olan bölgeye oluşan yeni doku eklenir ve ardından balon da kaldırılır.