Bebeklerde Sarılık
Yeni doğan bebeklerde sarılık sık görülebilen çoğu zaman bir problem yaratmasa bile anne ve babalarda endişe uyandırabilen bir sorundur. Aslında bir hastalıktan ziyade bir belirtidir diyebiliriz. Tabi başka problemlere yol açıp açmayacağı ya da ne gibi önlemlerin alınması gerektiğini doğum sonrasında doktorunuz karar verecektir. Çoğu zaman topuktan alınan kan ile bir çok tespit yapılabildiği için ona göre yönlendirme yapılmanız gerekiyor. Kontrol zamanlarını kaçırmadan bebeğinizi kontrole götürüp ölçtürmeniz önemlidir. Ayrıca anne sütünün önemi burada da karşımıza çıkmakta ve sık sık bebeği emzirmenin iyi geldiği bilinmektedir. Sarılık olan bebek mutlaka anne sütü ile beslenmelidir. Bazı yorumlarda bazı mamaların iyi geldiği yapılsa da doktorunuza danışmanızda fayda vardır.Bebeklerde Sarılık Belirtileri
Yeni doğan bebeklerde sıkça görülen sarılık kısa zamanda geçici olmasına rağmen bebeklerde sarılık belirtileri bir müddet daha gözlemlenebilir. Yeni doğan sarılığı olarak bilinen bu durum uzman bir doktor tarafından gözlemlenerek kolayca atlatılabilmektedir. Yapılan araştırmalara göre zamanında doğan bebeklerin yüzde altmışında, erken doğan bebeklerin ise yüzde sekseninde sarılık görülebilmektedir. Bebeklerde sarılık hastalığının tedavi edilmesinde erken teşhis ve tanı oldukça önem arz ediyor. Bazılarında sarılık bir hafta on beş gün içinde kendiliğinden geçmekte iken bazılarında ise kalıcı olarak beyinde hasara yol açabiliyor. Bu sebeple doktor tavsiyeleri kulak ardı edilmeden dikkatle uygulanmalıdır. Bazı bebeklerde doğar doğmaz görülürken bazılarında ise doğumdan bir müddet sonra görülebiliyor.Bebeklerde görülen sarılık, vücutlarındaki bilurubin maddesinin yükselmesiyle ve rengindeki sarılaşma şeklinde meydana çıkar. Bunun yanında önemli görülen bebeklerde sarılık belirtileri ise şunlardır:
- Bebeğin annesini emmeye isteksiz olması
- Bebeğin devamlı uyumaya eğilimli olması
- Bilurubin maddesinin yükselmesiyle bebeğin tiz bir sesle ağlamaya başlaması
- Ciltte ve göz kapaklarında belirgin olarak sarı rengin görülmesi
- Bebeğin vücuduna hafifçe temas edildiğinde deri renginin sarıya dönmesi
- Özellikle beyaz florasan ışığında sarı rengin net bir şekilde görülmesi
Ne Kadar Sürer?
Sarılık, doğumdan hemen sonra veya iki üç gün sonra görülebilir. Ciddi bir tedavi uygulanan ve takibatı yapılan bebeğin sarılığı altıncı günde en yüksek seviyesine çıkarken sarılığın geçmesi ise doğum durumuna göre farklılık gösterir. Uzmanlar normal ve vaktinde doğan bebeklerde sarılığın iki hafta, erken doğan bebeklerde ise üç hafta devam edebileceğini söylüyor. Bu sürelerden sonra söz konusu bebekte sarılığın geçmesi beklenir. Üç haftadan sonra sarılığı devam eden bebekler de görülebilir. Buna ise uzamış sarılık adı verilir. Uzamış sarılık üç aya kadar da uzayabilir.
Sarılık Derecesi
Sarılık derecesi, bilirubin değeri ile ölçülen bir referans aralığıdır. Bu değerlere göre bebekte farklı değişimler gözlemlenebilir. Bu belirtiler arttıkça anne ve babada endişe düzeyi yükselir. Doğal olarak doktora başvurma ve hızlı tedavi edilmesi beklenir. Bilirubin çizelgesine göre beklenen sarılık derecesi 5-8 mg/dl, 8-10 mg/dl, 10-13 mg/dl, 13-16mg/dl ve 20mg/dl düzeylerinde olabilmektedir. Sarılık derecesi ne olmalı diye soranlar için bu aralıklar arasını ayrıca araştırmasında fayda vardır. Bu derecelere göre bebekte farklı belirtiler oluşabilir. Bu ölçümün mutlaka doktor gözetiminde yapılması ve onların yönlendirilmesine göre tedavi ya da müdahale yapılmalıdır.Bebeklerde Sarılık Tedavisi
Bebeklerde görülen sarılık ve tedavisi çeşitli faktörlere göre belirleniyor. Bebeğin doğum durumu, bilurubin düzeyi, kilosu ve kaç günlük olduğu bu faktörlerin başında gelir. Uzman doktor bu faktörlere bakarak tedavi gerektiğine veya bebeğin kendiliğinden bunu atlatacağı kanaatine varır. Kendi kendine atlatamayacak durumda olan bebekler için fototerapi tedavisi uygulanır. Fototerapi, yüksek olan bilurubin maddesinin idrar yoluyla atılmasını sağlıyor. Florasan ışığına benzeyen lambanın altına yatırılan bebeğin gözleri zarar görmemesi için bantla kapatılır. Bu sayede bilurubin seviyesi düşerek sarı rengin azaltılması yoluna gidilir.Bunun haricinde anne ve bebeğin kan uyuşmazlığı sebebiyle oluşan sarılıklarda ise bebeğin kan değişimi yapılması gerekebiliyor. Ancak yeni doğan sarılığında en önemli tedavi anne sütüdür. Her ne kadar bebek süt emmeye isteksiz olsa da mutlaka anne sütüne devam edilmelidir.
Bunların haricinde bebeklerde sarılık evde nasıl geçer diye arayış içinde olanlar için bir kaç önemli konuya değinmekte fayda var. Eski kocakarı yöntemleri dediğimiz şekilde buna tedavi arayanlar mevcut. Açıkçası yararlı olup olmadığını bilemiyorum. Ancak sarılık olan bebek üzerine sarı bez atma, beyaz ya da sarı ışık altında yatırma, şekerli su içirme gibi çeşitli yöntemler duyduk. Alternatif tıp ile doğru bilinen yanlışları karıştırmamak gerekir. Dolayısıyla evde tedavi gibi yöntemlerle sarılığa ne iyi gelir sorunuzu yanıtsız bırakıyoruz.
