Çocuklarda Kaka Tutma Problemi Nasıl Çözülür?

Çocuklarda kaka tutma problemi birçok ebeveynin başına gelebilecek tatsız konular arasında yer alır. Bu sorun ağırlıklı olarak tuvalet eğitimi alan 2 ila 4 yaş aralığındaki çocuklarda görülmektedir. Ancak hızlı bir şekilde çözümlenmediği takdirde, bezi bırakan bireylerde uzun süreli olarak devam eden bir sorun haline gelmesi kaçınılmazdır. Bu nedenle hızlı bir şekilde çözüme kavuşturulması, çözüm bulunamadığı takdirde ise bir doktora başvurulması gerekecektir.

Kaka Tutma Problemi Neden Olur?

Çocuklarda kaka tutma problemi genel korku nedeniyle gelişebilir. Tuvalet eğitimi sırasında çocuklar genellikle kakalarını vücudunun bir parçası olarak görürler. Bu nedenle onu kaybetmek istemedikleri için vücutlarından atmak istemeyebilirler. Küçük bir kısım çocuk ise kaka yapmayı güç göstergesi olarak düşünerek, tutma eğiliminde olur.

Kakasını tutan çocuklarda bu süreç bazı komplikasyonlara neden olabileceği için, kaka tutma bir kısır döngü içerisine girebilir. Kaka tutulduğunda kabızlık, kaka yaparken ağrı, karın şişmesi, kilo kaybı ve dışkıda kan gibi belirtiler görülebilir. Özellikle çocuklar kakasını yaparken, kabızlık nedeniyle acı bir deneyim yaşayabileceği için sonrasında acı sebebiyle kakasını tutma eğilimi gösterebilir.

Bu kısır döngü tamamen çözümlenmediği takdirde bağırsak tıkanmaları ya da hemoroid oluşumu ortaya çıkabilir. Bazı çocuklar tuvalet eğitimi almadan ya da aldıktan sonra korkularını veya psikolojik problemlerini dışa vurmak için kakalarını tutabilir. Çünkü çocuklarda ve bebeklerde bu durum ‘’Kontrol bende’’ demenin davranışsal şeklidir.

 5-6 yaş aralığındaki bu çocuklarda kaka tutma probleminin asıl nedeni bakım vericinin değişmesi, ailenin ısrarcı ve zarar verici tutumu, ilgisizlik olabilir. Bu nedenler sebebiyle kakasını tutan çocuklarda stres, sinirlilik, kaygı bozuklukları ve içe kapanıklık gibi psikolojik belirtilerde var olabilir. 3 yaşındaki çocuğun kaka yapma korkusu is farklı nedenlere dayanabilir.

Kakasını Tutan Çocuğa Ne Yapmalı?

Peki tuvalet eğitiminde kaka tutma sorunu nasıl çözülür? Tuvalet eğitimi nedeniyle çocuklarda kaka tutma problemi yaşanıyorsa, ilk etapta çocuk zorlanmamalıdır. Bu problem çocuk motive edilerek çözümlenmeye çalışılmalıdır. Bu durumun çocuklar için özerklik ve bağımsızlığın ispatı olabileceği için çocuğun davranışlarına saygılı olunmalıdır. Çocuğa nasıl kaka yaptırılır konusunda, bu durumu çözümleyebilmek için şunlar yapılabilecektir;

• Çocuklar için ev güvenli alan olacağı için bu süreç mümkün olduğunca ev içerisinde atlatılmalıdır.
• Çocuğun beslenme alışkanlığı gözden geçirilerek zararlı yiyeceklerden uzaklaşması, lifli gıdalara yönlenmesi sağlanmalıdır.
• Çocuğun yaşına göre görevler verilerek onlara önemli olduğu hissettirilmelidir.
• Bu süreçte çocuklarla mümkün olduğunca iyi iletişim kurulmalıdır.
• Tuvalet eğitimine başlarken çocuklar mutlaka psikolojik olarak iyi olmalıdır. Aile içi sorunların, boşanmanın ya da benzer süreçlerin olduğu bu dönemde eğitim verilmemelidir.
• Çocuklara meme bırakma, emzik bırakma gibi zorlu dönemlerde eğitim verilmemelidir.
• Çocuklarda kaka tutma problemi sık sık gündeme getirilmemeli, bu konu sürekli olarak hatırlatılmamalıdır.
• Çocuklar ilk olarak bez ile lazımlığa oturtulmalı, bu durumun korkulacak bir durum olmadığı işlenmelidir.
• Tuvalet konusunda korkunun minimum düzeye indirgenebilmesi için, kitaplara ya da oyunlara başvurulmalıdır.
• Tuvalete sevdiği oyuncakları ya da kitapları koymak iyi bir fikir olabilir.
• Ödül sistemi getirilerek, çocukların bu işi eğlenceye dökmesi sağlanabilir. Fakat ödüllendirme abartılmamalıdır. Aksi takdirde sürekli ödüllendirme aynı davranışın tekrarlanmasına neden olabilir.
• Çocuk zorla tuvalete oturtulmamalı, zorlaştırma yerine uzlaşmaya gidilmelidir.
• Çocuğu bu durum sebebiyle cezalandırmak problemin köklendirilmesine neden olabilir.

Çocuğun Kaç Gün Kaka Yapmaması Normal?

Çocuklarda kaka tutma problemi, belirli bir süreye kadar normal karşılanabilir. Çocuğun üzerine gidilmeden önce çocuğun kaç gün kaka yapmaması normal bilinmelidir. 2 yaşını doldurmuş çocuklarda 4-5 gün kaka yapılmaması normal karşılanabilir. Ancak bu süre aşıldığında kaka sertleşeceği ve karın şişliği yaşanabileceği için kabızlık normal karşılanamayacaktır.

Çocuklarda kaka tutmanın süresi 4-5 günü aşarsa, sağlık açısından risk oluşturacağı için bir doktora başvurulması gerekebilir. Tuvalet eğitiminde ya da psikolojik nedenler sebebiyle ortaya çıkan kabızlıkta ilaç kullanımına yer verilmemelidir. İlaç kullanılması, bağırsakların tembelleşmesine ve ilaca bağımlı hale gelmesine neden olabilir.